Najčešća lekarska dilema kod bolova u donjem delu stomaka kod žena je da li se radi o promenama na materici ili bolesti bubrega.
Žene se doktoru često žale na bolove u donjem delu stomaka, koji neretko započinju u području sredušnjem delu leđa, a najčešće se širi u donji deo stomaka levo i desno od pupka ili u prepone. Bolovi mogu biti izrazito jaki i javiti se na jednoj ili obe strane.
Uzroci bolova se sa sigurnošću mogu otkriti kliničkim i ultrazvučnim pregledom stomaka. Ukoliko se zaključi da bol ne potiče od krsta, odnosno utvrdi se da potiče od bolesti bubrega, pristupa se daljnjoj dijagnostici.
Kod ultrazvučnog pregleda bubrega lekar će uočiti o kakvoj se bolesti radi - upala (akutna ili hronična), kamenu ili pesku, cisti ili tumoru bubrega. Najčešće bolesti bubrega su upalne promene i bubrežni pesak.
Ciste i tumori bubrega
Ciste i tumori bubrega ne izazivaju bolove ukoliko nisu veći od 4 do 5 cm u promeru. Poznato je da se ciste i tumori bubrega, koji su najčešće zloćudni, slučajno se otkrivaju na ultrazvučnom pregledu trbušne šupljine.
Upale bubrega
Bolovi zbog upale bubrega najčešće su praćeni povišenom temperaturom, ponekad do 40 stepeni, drhtavicom i opšrom slabošću. Sedimentacija je često povišena, leukociti u krvi gotovo uvek povišeni, a u mokraći je povišen broj leukocita, često i belančevina i eritrocita.
Kod jače upale mokrenje postaje oskudnije, ali učestalije, najčešće bez peckanja. Peckanje kod mokrenja javlja se kod upale u donjim delovima mokraćnog sistema (mokraćna cev i bešika). Bolovi se vrlo često "šire" u obe prepone tj. donji deo stomaka.
Nespecifične upale bubrega nastaju kada pesak ili kamenac na svom putu izlaska iz bubrega povrede sluzokožu i izazovu lokalnu upalu na mestu povrede. Specifične upale najčešće uzrokuju specifične bakterije kao što su Ešerihija koli, streptokoke i mnoge druge. Dugo se leče, a uz antibiotike moraju da se upotrebe i neki drugi lekovi i pomoćna lekovita sredstva.
Bolovi koje bolesnice opisuju na desnoj strani donjeg dela stomaka kod lekara nameće dilemu radi li se o nekoj od navedenih bolesti u mokraćnom kanalu (upala, pesak, kamenac) ili se radi o reflektujućem bolu iz desnog bubrega, upali "slepog creva", ili bolestima desnog jajnika. Osim navedenoga, u desnoj strani donjeg dela stomaka, kao i celom donjem delu stomaka, ponekad se na ultrazvuku vide i tumorske promene u debelom crevu.
Kamenje u mokraćnom sistemu
U trenutku kada se kamen pokrene iz bubrežne čašice javljaju se žestoki bolovi, jedni od najjačih koje čovek može da doživi. Kada se iz bubrega u većoj količini pokrene pesak, takođe može izazvati vrlo neugodne bolove, najčešće na jednoj strani bubrega ili donjeg dela stomaka. Bolesnice tada neretko prestanu da mokre i povraćaju.
Uzrok učestale pojave kamenaca u mokraćnom sistemu je konzumiranje vrlo "tvrde" vode za piće ili male količine tečnosti dnevno, čemu su sklonije žene koje inače piju malo tečnosti. Dnevno mora da se popije barem 2 l tečnosti.
Ponekad, dok još ne znaju jesu li trudne, žene obično dolaze na pregled zbog izrazitih bolova u donjem, desnom delu stomaka, neretko s refleksijom bolova u donjem delu leđa. Osim već spomenutih bolesti, treba razmišljati i o vanmateričnoj trudnoći čak i onda ako je žena imala uredan zadnji menstrualni ciklus.
Upala "slepog creva", zapletena creva i vanmaterična trudnoća najčešća su hitna stanja u donjem delu stomaka koja se mogu reflektovati po celom abdomenu. Kao i uvek, dijagnostika uključuje detaljan razgovor, klinički i ultrazvučni pregled te laboratorijske pretrage krvi i mokraće.
Kod žena u premenopauzi i menopauzi bolove u donjem delu stomaka može pratiti "bežanje" mokraće. Mokrenje kod kijanja, smejanja, kašljanja i dizanja težih predmeta može biti uzrokovano spuštenom bešikom i matericom.
Osobe obolele od šećerne bolesti imaju učestale mokraćne infekcije, pa se neretko događa da kontinuirano moraju biti pod manjom dozom antibiotika i drugih pomoćnih lijekova.
Kod žena koje se žale da su primetile krv u mokraći ili na donjem vešu, naročito u menopauzi, osim na mokraćni sistem treba sumnjati i na ginekološki uzrok. Neke bolesnice svesno ili nesvesno pogrešno zaključe odakle krv koju su primetile.
Ostali mogući uzroci
Treba spomenuti još neke uzroke, svakako ne nevažne za lekare, a naročito bolesnika. Bolovi mogu da budu od "slepog džepa" debelog crijeva. U tom slučaju se obično radi o grčevitim bolovima, naročito nakon jela ili napora, koji se spontano smire pa zatim ponovo jave. Ponekad se mogu javiti i jaki bolovi, kada ostaci probavljene ili delomično probavljene hrane zaostanu u slepoj vijuzi.
Bolovi u donjem abdomenu mogu biti i posledica reflektirajuće boli iz krsta, a ponekad i kukova.
