Terazije, srce Beograda kroz vekove, čuvaju mnoge tajne i priče koje fasciniraju zaljubljenike u istoriju. Dok hotel Moskva dominira fotografijama ovog centralnog gradskog trga kao konstanta kroz vreme, pažnju privlače i manje poznati elementi prošlosti – tajanstveni toranj koji se pojavljuje na starim fotografijama, a potom misteriozno nestaje.
Ovi tornjevi, koji su na prvi pogled delovali kao kameni spomenici, zapravo su bili deo proslava rođendana kralja Petra Drugog Karađorđevića u prvoj polovini 20. veka.
Prema istorijskim izvorima, uključujući članak iz lista "Politika" iz septembra 1940. godine, uprava Beograda je tokom tih svečanosti Terazije ukrašavala specijalnim instalacijama – tornjevima izrađenim od drveta, oslikanim tako da izgledaju kao da su napravljeni od kamena.
"Predveče juče, uoči rođendana mladog kralja prestonica je dobila svoj čarobni izgled. Najlepši utisak ostavile su Terazije sa svojim centralnim stubom sred vodoskoka koji je sa četiri strane ukrašen državnim grbom, krunom i statuama sokola. Državne trobojke plamsale su u moru sijalica Preko puta vodoskoka, na skveru na četiri stuba visoko podignuti blistali su grbovi grada Beograda i dve krune."
~Tekst iz "Politike" onog vremena
Za realizaciju ovih dekoracija često su bili angažovani pozorišni scenografi. Njihov zadatak bio je da gradskim prostorima daju svečanu atmosferu, prikladnu za kraljevske događaje. Iako privremeni, ovi tornjevi ostavili su traga na istorijskim fotografijama Beograda i danas bude radoznalost kod ljudi.
Fotografije sa Terazija iz tog perioda često zbunjuju istraživače, jer na nekima ovi tornjevi dominiraju trgom, dok na drugima potpuno izostaju, čak i kada su nastali u približno isto vreme. Razlog je jednostavan – tornjevi su postavljani isključivo za vreme proslava i uklanjani ubrzo nakon toga, ostavljajući prolaznicima i posetiocima tek sećanje na njihovu monumentalnu pojavu.
Dekoracije poput ovih tornjeva nisu bile samo estetski detalj, već i simbol jedinstva i lojalnosti kraljevskoj porodici. Postavljeni na centralnim lokacijama poput Terazija, ovi privremeni spomenici bili su izraz nacionalnog ponosa i deo složenih ceremonija koje su činile život u Beogradu i Kraljevini Jugoslaviji.
Danas, kroz tekstove starih novina i retke fotografije, možemo samo da zamišljamo kako su ovi tornjevi izgledali uživo i kakvu su atmosferu donosili, piše "Istorijski zabavnik".
NE PROPUSTITE
U nastavku otkrijte tajnu koju krije Beli dvor:
Bonus video:
