Pneumonija, odnosno upala pluća je jedna od najopasnijih respiratornih bolesti, a predstavlja infekciju koja izaziva upalu vazdušne vreće kod jednog ili oba plućna krila, tako što ih napuni tečnošću ili gnojem, što uzrokuje kašalj sa flegmom, groznicu, jezu ili otežano disanje.
Javlja se u svim životnim dobima, a uprkos naprednim metodama lečenja, može izazvati čak i smrt pacijenta.
U rizičnu gupu pacijenata spadaju oni koji imaju oslabljen imunološki sistem, deca, kao i stariji pacijenti sa hroničnim patologijama, hipertenzijom, srčanim manama. Važno je što pre prepoznati simptome i na vreme reagovati.
Uzrok nastanka upale pluća
Izazivači upale pluća mogu biti bakterije i virusi, ali nešto ređe i gljivice.
- Bakterije izazivaju 60% do 80% svih upala pluća, a dve trećine među njima pripada bakteriji Streptokokus pneumonije. Značajno učešće pripada i bakteriji hemofilus influence, ali se u velikom procentu ne može utvrditi tačan izazivač upale pluća. Najčešći izazivači virusnih pneumonija su virus gripa, adenovirus i virus parainfluence.
- Mikroorganizmi- pripadaju grupi tzv. mikoplazme pneumonije, koji su negde između virusa i batekterija: napadaju i oštećuju ćelije plemenitog plućnog tkiva kao virusi, ali je mogu lečiti tačno određenim antibioticima. Ove epidemije javljaju se na tri do četiri godine.
- Gljive – Vrsta pluća, uzrokovana gljivama, najčešća je kod ljudi sa hroničnim zdravstvenim problemima ili oslabljenim imunološkim sistemom;
- Virusi (uključujući COVID-19) – Neki virusi koji uzrokuju prehladu i grip takođe mogu izazvati i upalu pluća, posebno kod dece koja su mlađa od 5 godina. Virusna pneumonija je obično blaga, ali u nekim slučajevima ona može izazvati vrlo ozbiljno stanje, kao na primer, virus COVID-19 koji uglavnom uzrokuje upalu pluća i može dovesti do stanja, koje je rizično po zdravlje pacijenta.
NE PROPUSTITE
Prvi simptomi upale pluća:
Uz zapaljenje pluća, infektivni agensi utiču na alveole. To su mehurići na granama bronhija, koji obogaćuju krv kiseonikom, uklanjaju ugljen-dioksid. Sa pneumonijom, umesto vazduha, ispunjeni su inflamatornim eksudatom i prestaju da obavljaju svoju glavnu funkciju.
Pneumonija se može brzo razviti, sa simptomima su oni koji podsećaju na običnu prehladu. Upalu pluća možete prepoznati u ranoj fazi po nekoliko znakova:
- Visoke temperature se slabo kontrolišu lekovima.
- Disanje postaje površno, osoba oseća nedostatak vazduha, ne može duboko da diše.
- Puls se ubrzava, krvni pritisak pada.
- U grudima postoji veliki pritisak.
- Sa pneumonijom, pacijent se žali na tešku slabost i pospanost, postaje letargičan. Dubok kašalj prati ispljuvak sa zelenkastom nijansom karakterističnom za infekciju.
NE PROPUSTITE
Pravac u lečenju zavisi od tipa pneumonije i izolovanog uzročnika. Kao prvo, pulmolozi dele pneumonije na dve vrste:
- Bakterijske pneumonije – najčešće uzrokovane bakterijama pneumokok, Haemophilus influenzae i Moraxella catarrhalis;
- Atipične pneumonije – uzrokovane bakterijama Mycoplasma pneumoniae, Chlamydia pneumoniae, Legionella, ali i respiratornim virusom, te one zahtevaju drugačiji terapijski pristup u odnosu na bakterijske (tipične) pneumonije.
- Bakterijska pneumonija se leči antibioticima, kao što su penicilini, makrolidi (azitromicin), cefalosporini. Neophodno je pridržavati se uputstava lekara i dinamike uzimanja terapije, jer u suprotnom, može doći do neizlečenja i ponovnog povratka bolesti. Kod atipične pneumonije, izazvane Mycoplasmom pneumonia, preporučuje se vitaminska terapija sa puno unosa tečnosti u organizam. Određene vrste virusne upale pluća mogu se lečiti nekim antivirusnim lekovima, jer antibiotici ne deluju na viruse.
NE PROPUSTITE
Bonus video:
