Prosečna starost u kojoj se otkriva invazivni karcinom grlića materice je od 48 do 52 godine, a karcinom in situ (na nivou ćelije) 35 godina.U novije vreme jasno se uočava da su incidenca i mortalitet od karcinoma grlića materice, naročito kod mladih žena ponovo u stalnom porastu.
Razlozi ovog porasta nisu dovoljno poznati.Smatra se da veća sloboda u seksualnom ponašanju, koja je povezana sa seksualno prenosivim infekcijama, naročito onih izazvanih humanim papiloma virusima (HPV) , značajno utiče na ovaj porast.
NE PROPUSTITE
Zašto se karcinom grlića materice kasno otkriva?
Najčešće ne daje nikakve simptome u svom ranom stadijumu. Ukoliko žena ne odlazi na redovne ginekološke preglede (jednom godišnje), gotovo da je nemoguće postaviti blagovremenu dijagnozu.
Koji su faktori rizika za karcinom grlića materice?
Pojavi karcinoma grlića materice doprinose:
– genitalne infekcije (HPV virusi, strogo su specifični za vrstu, kao što su specifični za lokaciju na telu. Delimo ih na HPV viruse niskog onkogenog rizika: tip 6 i 11, 42, 43 i 44, HPV virusi srednjeg onkogenog rizika: 31, 33, 35, 51, 52, HPV virusi visokog rizika 16, 18, 45, 56.)
– hemijska karcinogeneza (pušenje, imunosupresivni lekovi, hemioterapeutici, alkohol)
– imunosupresija (“slab” imuni sistem organizma predstavlja osnov za razvoj karcinoma)
– seksualne navike (rano stupanje u seksualne kontakte može produžiti normalan proces sazrevanja grlića, higijena polnih organa, seksualni odnosi u vreme menstruacije)
– faktori vezani za muškog partnera (uzrast muškarca u vreme prvog seksualnog odnosa, promiskuitetno ponašanje)
– način zivota (nizak socio-ekonomski status, neredovna, slaba ishrana, stresni događaji, negativni afekat, povećavaju rizik za nastanak karcinoma)
3 bolesti koje izaziva kompjuter: Ovo moraju da znaju svi koji rade za računarom!
Kako ga prepoznati?
Klinička slika je dosta šarolika, ali se izdvajaju:
- masivno krvarenje
- postkoitalno krvarenje (krvarenje nakon odnosa)
- postmenopauzalno ili intermenstrualno krvarenje (krvarenje između ciklusa)
- abnormalno pojačan sekret
Na invazivni karcinom grlića može se posumnjati već prilikom kliničkog pregleda ako je bolest uznapredovala, a u određenim slučajevima citološkim ili kolposkopskim pregledom. Definitivno se dijagnoza postavlja histološkim pregledom tkiva dobijenog biopsijom ili endocervikalnom kiretažom, a kod početnih oblika konizacijom.
NE PROPUSTITE
Koje medicinske procedure obuhvata pregled u cilju ranog otkrivanja karcinoma grlića materice?
Pregled ginekologa najmanje jednom godišnje u cilju ranog otkrivanja karcinoma grlića materice treba da obuhvati:
- klinički pregled kojim se stiče uvid u stanje ginekoloških organa
- kolposkopija i PAPA test su dve neodvojive dijagnostičke procedure koje omogućavaju otkrivanje i stepenovanje eventualnih premalignih ili malignih promena grlića materice, vagine i vulve
- uzimanje briseva sa grlića materice za laboratorijsko ispitivanje na prisustvo različitih mikroorganizama – virusa, bakterija, gljivica, koji mogu izazvati uporne infekcije, što je jedan od glavnih riziko – faktora pojave displazionih promena na grliću materice
- tumor – markeri su analize koje ukazuju na mogućnost postojanja maligniteta grlića (skvamozni ćelijski karcinomski antigen – SCC)
- laboratorijske analize – ispitivanje kompletne krvne slike i sedimentacije, osnovne biohemijske analize i pregled urina, koje pružaju uvid u opšte stanje pacijenta
- edukaciju i savetovalište – pacijent se informiše o bolesti, faktorima rizika, prevenciji, dijagnostičkim procedurama i mogućnostima lečenja.
Ukoliko se otkrije na vreme, karcinom grlića materice je izlečiva bolest!
