Ustanovljavanje Božićnog posta, kao i drugih višednevnih postova se odnosi na drevna vremena hrišćanstva.
Već od IV veka sv.Amvrosije Milanski, Filistrije, blaženi Avgustin pominju u svojim delima Božićni post. U V veku je o Božićnom postu pisao Lav Veliki.
Prvobitno je Božićni post trajao za jedne hrišćane sedam dana, a za druge malo duže.
Na saboru 1166. godine koji je održan u vreme konstantinopoljskog patrijarha Luke i vizantijskog cara Manuila svim hrišćanima je bilo naredjeno da poštuju 40-dnevni post uoči velikog praznika Hristovog rođenja.
Antiohijski patrijarh Valsamon je pisao da je sam svjatiješi patrijarh rekao da iako dani tih postova (Uspenjskog i Božićnog) nisu određeni pravilom, potrudimo se međutim da sledimo nepisano crkveno predanje i dužni smo da postimo od 15 dana novembra.
Božićni post je poslednji višednevni post u godini. Počinje 15. (28. po novom) novembra i traje do 25. decembra (7. januara), traje četrdeset dana i zbog toga se u Crkvenom ustavu naziva Četrdesetnicom, kao i Veliki post.
Šta se dešava u vašem telu kad postite: Potpuni preobražaj organizma!
Pošto post hranom počinje na dan praznika svetog apostola Filipa (14. novembra po starom), onda se još naziva i Filipovim.
Božićni post je zimski post, i služi nam za osvećenje poslednjeg dela godine tajanstvenim obnovljenjem duhovnog sjedinjenja sa Bogom i pripremom za praznovanje Hristovog rođenja.
Lav Veliki piše: Samo poštovanje uzdržanja je određeno u četiri vremenska perioda, kako bismo u toku godine spoznali da nam je neprestano neophodno očišćenje i da pri rasejanosti života uvek treba da se trudimo da postom i milostinjom čistimo greh, koji se umnožava zbog telesnih slabosti i nečistote želja.
Prema rečima Lava Velikog, Božićni post je žrtva Bogu za sakupljene plodove.
Svakodnevni gresi: 17 stvari koje Biblija zabranjuje, a hrišćani stalno rade!
Kao što je nama Gospod podario ovozemaljske plodove, tako i mi u vreme tog posta treba da budemo darežljivi prema siromašnima, zapisao je svetitelj.
Prema rečima Simeona Solunskog, post Božićne Četrdesetnice izobražava post Mojsija, koji je postivši četrdeset dana i četrdeset noći dobio na kamenim tablicama Božje zapovesti. A mi, posteći četrdeset dana, sozercavamo i primamo živu Reč od Djeve, ne nacrtanu na kamenu, već ovaploćenu i rođenu, i prisajedinjujemo se Njegovoj Božanskoj ploti.
Božićni post je ustanovljen radi toga da bismo se pre dana Hristovog rođenja očistili pokajanjem, molitvom i postom, kako bismo čista srca, duše i tela mogli sa strahopoštovanjem da dočekamo Sina Božjeg koji se javio svetu, i da bi Mu pored običnih darova i žrtvi, prineli naše čisto srce i želju da sledimo Njegovo učenje.
Pripremite se za Božićni post: Evo kojim danima morate postiti na vodi, a kojim jesti ribu!