Ne može da prođe noć u kafani bez njegove čuvene pesme: Ime promenio iz poštovanja prema Srbiji, a za ovo davao 7 plata

Ime Janike Balaža se, umesto s’ tugom i suzama, spominje s’ osmehom i uz čašicu, u nekoj od mnogobrojnih kafana preplavljenih zvucima tamburice.

Ovaj Vojvođanski tamburaš romskog porekla, svojim maestralnim izvođenjem solo deonica mnoge je, svojevremeno, ostavljao bez reči.

Rođen je 1925. godine u Lukinom selu kraj Zrenjenina, kao Janika Rac, ali je preuzeo majčino prezime s’ obzirom da je njegovo, na mađarskom jeziku, predstavljalo podrugljiv izraz za Srbina.

Odrastao je u Bečeju, gde je već sa deset godina počeo da svira u gostionici „Društvo malih bogataša”. Prvobitno je svirao violinu, ali kad je shvatio da nikad ne može biti najbolji violinista, prešao je na tamburu.

Instrument, bez kojeg je Balaža bilo nemoguće zamisliti, s’ njim je još od 1949. godine. U to doba direktorska plata bila je 1.500 dinara, a on je za svoju tamburicu dao čak sedam hiljada. Janika je uvek govorio da čovek nosi zvuk u sebi, tačnije u prstima i da od toga zavisi pesma, a ne od instrumenta na kojem svira.

Bio je član Velikog tamburaškog orkestra Radio Novog Sada, od njegovog osnivanja 1958. godine, a sa svojim malim tamburaškim sastavom od osam članova, nastupao je širom sveta.

Od 1951. godine, kada je osnovan Radio Novi Sad, pa do kraja svog radnog veka, danju je bio u studiju, a noću po kafanama i to najčešće na Petrovaradinskoj tvrđavi, čiji je posto zaštitni znak.

Imao je mnogo ponuda iz Amerike i iz tadašnjeg Sovjetskog Saveza, da se preseli i uči omladinu da sviraju tamburicu, ali on, ni po koju cenu nije želeo da napusti Novi Sad, u kom je i umro, 1988. godine.

Danas se do kasno u noć sviraju Janikine kompozicije, a stihovi posvećeni njegovom orkestru u pesmi „Osam tamburaša s’ Petrovaradina” uvek se rado slušaju.

Stil / vm.rs

Bonus video: