Budizam je religija koja je nastala na području Indije pre više od 2500 godina i danas broji više od 500 miliona sledbenika. Zemlje s najviše budista su Kina, Japan, Tajland, Vijetnam, Mijanmar, Šri Lanka, Južna Koreja, Tajvan, Kambodža i Indija.
Naziv Budizam dolazi od reči bodhi, odnosno biti budan. Buda kao začetnik budizma nije niti Bog niti izaslanik ili glasnogovornik Boga. On je bio indijski princ rođen u današnjem Nepalu po imenu Siddhattha Gautama.
Budisti veruju da se princ u svojoj 35. godini probudio za stvarnost življenja. Budisti teže ovladavanju svojih želja i pronalasku srednjeg puta koji vodi do nirvane, odnosno potpunog mira. Vjeruju u reinkarnaciju i koncept karme koji mi prepoznajemo kao zakon uzroka i posljedice.
Najveći praznik
Najvećim budističkim praznikom smatra se Vesakh kada se slavi Budino rođenje, prosvetljenje i smrt, odnosno nirvana. Tradicionalno se na taj dan pre zore budisti okupljaju u hramovima, svečano podižu zastavu i pevaju u čast Bude, njegovog učenja i učenika. Vesakh se slavi na dan punog Meseca u aprilu, odnosno maju. Tada se prinose sveće, cveće i mirisni štapići, pevaju mantre, meditira se, veseli i časti specijalitetima.
Četiri sveta dana
Posebna je i svetkovina koja se naziva Uposatha koja označava četiri sveta dana u mesecu prema drevnom budizmu. Prvi je dan pojave mladog meseca, drugi je dan punog meseca svakog lunarnog meseca, treći je osmi dan nakon pojave mladog a četvrti osmi dan nakon pojave punog meseca.
Tada redovnici i ostali narod obavljaju verske dužnosti. Budisti će tada ponavljati pet glavnih moralnih propisa, slici Bude pridonosit će cveće, izvoditi recitacije, meditirati i slušati propoved jednog od redovnika koji će je izreći za sve prisutne.
Dan svih duša
U Kini i Japanu budisti slave Ullambanu, odnosno Dan svih duša. Tada izrađuju takozvani fachuan od papira koji se navečer tog istog dana pali. Svrha ovog običaja je sećanje na mrtve i oslobođenje onih bića koja pate. Pale se i lampioni, redovnici recituju svete stihove a pridonosi se i voće.
Nova Godina
U budizmu je posebno i slavlje Nove Godine. Slavlje u mnogim mestima izgleda tako što se ulicama održavaju povorke gde se nosi Budina slika, posećuju se budistička svetišta i obilaze stupe, a redovnicima se daju hrana i drugi pokloni.
Na Tibetu se tradicionalno obeležavao Smonlam. Običaj je započinjao krajem zime, a sastojao se od čina egzorcizma kojim se nastojalo ukloniti zle sile koje su vrebale pojedince, ali i zajednicu.
Ostaci ispod hrama
Zanimljivi su i običaji kojima se obeležava smrt pripadnika budizma a koji se povezuju i s tradicionalnim indijskim običajima. Kad bi umro neki od počasnih redovnika telo bi se spalilo, a ostaci bi se zakopali. Iznad tog mesta izgradio bi se budistički hram odnosno stupa.
Budistički običaji zaista su zanimljivi i posebni i ima ih mnoštvo. Svaka zajednica nastoji da ih održava i čvrsto rade na tome da uspeju uprkos naporima i uslovima koje im postavlja moderan svet.
