Dvostruki praznik nauke

Dan nauke na 157 godina od rođenja Nikole Tesle

Danas se obeležava Dan nauke i Srbiji i 157 godina od rođenja Nikole Tesle, jednog od najvećih umova 20. veka
Događaji
10:42h
Dan nauke na 157 godina od rođenja Nikole Tesle

Dan nauke počeće otvaranjem dečjeg naučnog kampa, Centra za promociju nauke, u Viminacijumu kod Kostolca, a u Novom Sadu će biti održana debata o novom brendiranju Srbije.

Muzej Nikole Tesle iz Beograda gostovaće izložbom "Diplome Nikole Tesle" u zemunskoj "Milenijumskoj kuli" na Gardošu, a u Holu nauke u Kvinsu, SAD, biće izložba "Teslin čarobni svet elektriciteta".

U gradu Filadelfiji, u američkoj državi Pensilvanija, koji je pre nekoliko godina proglasio Teslin rođendan za zvanični gradski praznik, sutra će biti održana naučna konferencija.

U Kaliforniji je nedavno pokrenut projekat sa ciljem da se prikupe sredstva kojim bi se napravila i postavila Teslina statuta u Silikonskoj dolini.

Snima se i film o Nikoli Tesli u režiji Amerikanca Majkla Entona, koji će deo priče o jednom od najvećih naučnika 20. veka snimiti i u Srbiji, zato što je Tesla, kako je i sam Entonio rekao, bio Srbin.

Kod manastira Šišatovac na Fruškoj gori u toku je gradnja kopije rodne kuće i crkve porodice najvećeg srpskog naučnika, etno-muzej, laboratorija i kopija čuvenog Teslinog tornja.

U manastirskoj biblioteci, koju su spalile ustaše u vreme NDH u Drugom svetskom ratu, uz ostalo su čuvana i pisma koja je šišatovačkom monahu Petroniju Trbojeviću, godinama iz Njujorka slao njegov sestrić Nikola Tesla.

Tesla, nesumnjivo jedan od najvećih umova u istoriji, svojim izumima u mnogo čemu je postavio pravac naučno-tehničkog razvoja u 20. veku. Rođen je 10. jula 1856. u Smiljanu, u Lici, tada Vojna granica (Vojna krajina) u sklopu Austrije, danas Republike Hrvatske.

Rođen je u porodici Milutina Tesle, sveštenika Srpske crkve (tada Karlovačka mitropolija). Njegova majka, Georgina Đuka rođena je u porodici prote Nikole Mandića i Sofije, rođene Budisavljević, takođe iz ličke svešteničke porodice.

Intersantna je podatak da jedan od najvećih umova svih vremena, Nikola Tesla, nikada nije završio započete studije. Evropu je napustio 1884. godine i zaputio se u SAD. Srpski naučnik se nadao da će mu u Njujorku, tada čuveni pronalažac i industrijalac Tomas Edison, za čiju firmu je radio još u Parizu, pomoći da realizuje svoje tehničke inovacije.

On je 1885. u Njujorku osnovao vlastitu kompaniju "Tesla", kada je i započeo izradu prvih modela predviđenih za korišćenje naizmenične struje - inovacije koja je preobrazila svet. Edison je, inače, bio veliki protivnik Teslinog izuma. Ali, to nije sprečilo Teslu da pronađe obrtno magnetno polje, indukcioni motor, generator i transformator, fenomen elektromagnetne rezonance i patentira više izuma, na kojima se zasniva savremena elektrotehnika.

Genijalni inovator i potpuni usamljenik, Tesla je umro u jeku Drugog svetskog rata u Njujorku, 7. januara 1943. godine. Urna sa njegovim pepelom preneta je kasnije u Beograd i čuva se u Muzeju Nikole Tesle u Beogradu.

Teslina zaostavština stigla je u Beograd 1951. godine, na osnovu odluke američkih sudskih vlasti, pošto je za jedinog Teslinog naslednika proglašen njegov nećak Sava Kosanović.

Arhivska građa iz Tesline zaostavštine je 2003. godine upisana u registar UNESKO-a "Pamćenje sveta".

Povodom stogodišnjice njegovog rođenja, 1956. godine jedinica za merenje visokog napona dobila je Teslino ime, kojim je nazvana i jedinica jačine magnetnog polja.

Međunarodni aerodrom u Beogradu nosi ime Nikola Tesla. Njegovim imenom nazvani su Elektrotehnički institut u Beogradu koji je osnovan 1936. godine, srednja tehnička škola, biblioteka Univerziteta u Nišu, dve termoelektrane u Srbiji...

Spomenici Tesli su postavljeni ispred zgrade tehničkih fakulteta i na aerodromu u Beogradu.

Njega sve češće svojataju i Hrvati. Tako je krajem juna ove godine, na proslavi povodom ulaska Hrvatske u EU na trgu u Zagrebu postavljen Teslin transformator, a taj izum je predstavljen kao izuzetno hrvatsko stvaralaštvo.

Premijer Zoran Milanović je, pozdravljajući građane i oko 170 visokih zvanica iz inostranstva, poželeo tada da "hrvatska posebnost bude prepoznata u evropskoj raznolikosti" i kao primere te posebnosti naveo imena najpoznatijih Hrvata ikad, na prvom mestu navodeći Nikolu Teslu, bez obzira na to što je sada i čitavog svetu jasno da je slavni naučnik bio Srbin. Na toj listi se našao i dobitnik Nobelove nagrade za književnost, Srbin Ivo Andrić.

Pratite Stil magazin na facebook:
https://www.facebook.com/Stil.kurir.rs