Milivoj Mića Tomić, rođen 20. februara 1920. godine u Beogradu, ostavio je neizbrisiv trag u domaćem pozorištu i filmu. Preminuo je 23. avgusta 2000. godine, ali njegove uloge i dalje žive u sećanjima generacija.
Interesantno je da je Mića prvo studirao pravo, da bi potom odlučio da prati svoj istinski poziv i upisao Odsek za pozorišnu umetnost na Muzičkoj akademiji u Beogradu. Ova odluka promenila je njegov život, jer ga je odvela na scenu i pred kamere, gde je briljirao.
Pozorišna karijera
Mića Tomić bio je član prestižnih beogradskih teatara. Beogradsko dramsko pozorište pamti ga kao posvećenog i talentovanog člana ansambla, a Atelje 212 takođe je imao privilegiju da ga ugosti u različitim predstavama. Njegova posvećenost i profesionalizam ostavili su trajan utisak na kolege i publiku.
Filmske uloge koje ne blede
Njegov filmski opus obuhvata naslove koji su danas klasici domaće kinematografije. Uloge u filmovima poput Tri, Neprijatelj i Buđenje pacova bile su prekretnice u njegovoj karijeri. Mića je bio izuzetno svestran glumac, igrajući u najrazličitijim televizijskim i filmskim formatima. Popularni filmovi poput Na slovo na slovo, Lajanje na zvezde, Kamiondžije i kultni Maratonci trče počasni krug svedoče o njegovoj sposobnosti da se prilagodi različitim žanrovima i stilovima glume.
Njegova karijera trajala je gotovo pet decenija – od 1954. do 1998. godine – što ga čini jednim od najplodnijih i najcenjenijih umetnika svoje generacije.
Porodični život i ljubav prema glumi
Mića Tomić bio je u braku sa glumicom Marijom Milutinović (1935–2006), čija je karijera trajala od 1961. do 1982. godine. Marija je ostala zapamćena po ulogama gđe Domaćinski u filmu Na rubu pameti i Rezete u Ne igraj se ljubavlju. Ljubav između Miće i Marije bila je izgrađena na zajedničkom poštovanju prema umetnosti i glumi, ali i na jednostavnoj, ljudskoj privrženosti.
Iz ovog braka rodila se ćerka Milica Tomić, koja je nasledila umetnički talenat roditelja. Milica je rođena 1960. godine u Beogradu i već od malih nogu pokazivala izuzetne predispozicije za umetnost.
Milica Tomić, konceptualna umetnost i globalni uticaj
Milica Tomić svoje talente brusila kroz rigorozno obrazovanje. Diplomirala je, a potom i magistrirala slikarstvo na Fakultetu likovnih umetnosti Univerziteta u Beogradu 1994. godine. Njeno obrazovanje nije bilo ograničeno na Beograd – školovala se u San Antoniju, Berlinu i na prestižnom Stanford univerzitetu.
Njena akademska i umetnička karijera obuhvatila je ključne institucije, uključujući "Contemporary Art Institute" na Univerzitetu tehnologije u Gracu, kao i profesuru na Trondhejmskoj likovnoj akademiji u Norveškoj.
Konceptualna umetnost u Srbiji
Milica je studirala u periodu kada je konceptualna umetnost bila u začetku u Srbiji. Globalni tokovi umetnosti i lokalne političke prilike često su bili u sukobu. Kako je sama istakla, bilo je teško povezati se sa stvarnim umetničkim trendovima izvan granica zemlje. Politička kontrola umetnosti i konzervativizam lokalnih institucija činili su pristup savremenim praksama izazovnim.
Ipak, Milica je uspela da kroz rad u Studentskom kulturnom centru i vlastitu praksu istražuje savremene umetničke tokove i globalni feminizam, uključujući i prezentaciju u "Elizabeth A. Sackler Center for Feminist Art" u Bruklinu 2010. godine.
Tematska i društvena angažovanost
Kroz svoja dela, Milica Tomić istraživala je društvene fenomene i kolektivni identitet. Njeni video radovi, fotografije i instalacije često se osvrću na lično i kolektivno samoprepoznavanje, kritiku društvenih fenomena poput turbo folka i reflektuju politički i društveni kontekst devedesetih godina. Jedan od njenih poznatih video radova, Ja Milica Tomić, istražuje identitet kroz repetitivni akt izgovaranja njenog imena na 64 jezika, što simbolizuje univerzalnost individualnog identiteta.
Milica je kroz svoj umetnički rad kombinovala edukaciju, diskurzivnu umetnost i interdisciplinarni pristup, oblikujući i mentorstvo mladih umetnika u svom radu u Norveškoj i Austriji.
Porodično nasleđe i umetnički kontinuitet
Milivoj Mića Tomić ostavio je trag u domaćoj glumi, Marija Milutinović u filmu, a Milica Tomić nastavlja porodičnu tradiciju kroz konceptualnu umetnost i međunarodni angažman. Ova priča pokazuje kako umetnički talenat i posvećenost mogu da se prenose kroz generacije, ali i kako se različiti oblici umetničkog izraza razvijaju u skladu sa vremenom i globalnim tokovima.
Priča o Milivoju Mići Tomiću i Milici Tomić svedoči o kontinuitetu umetničkog duha, posvećenosti i inovativnosti. Od klasičnog pozorišta i filmskih uloga do konceptualne umetnosti i globalnih izložbi, Tomići su pokazali da umetnost može da se razvija, prilagođava i ostavlja trajni trag, kako u domaćem, tako i u međunarodnom kontekstu.
Oni su primer kako porodica može biti temelj umetničkog izraza i kako talenat, posvećenost i obrazovanje grade most između generacija.
Začetnik brojnih umetničkih izraza, a sama jedinstvena o uticaju umetnosti je rekla sledeće:
"Priča je sledeća. U Erlaufu, malom austrijskom gradiću, susret sovjetske i američke vojske označio je kraj Drugog svetskog rata za Austriju. Dugo se nije znalo da se baš tu desio taj važan događaj. Kada se to obznanilo, napravljen je memorijalni muzej, a zatim, kada se 90-ih pojavio novi gradonačelnik, organizovana je izložba povodom 50. godišnjice pobede nad fašizmom. Sa američke strane pozvana je Dženi Holcer, ona je jedna od najvećih njihovih umetnika, a sa sovjetske strane pozvan je Oleg Komov da naprave spomenik pobede nad fašizmom. Holcer je napravila obelisk sa laserom koji ide u nebo, a Komov spomenik u tradiciji socrealizma: devojčica obučena u tradicionalnu austrijsku nošnju grli dva vojnika, predstavnika ove dve armije. I, taj mali grad je postao poznat po radu Dženi Holcer, a stanovnici su počeli da razmišljaju o savremenoj umetnosti i shvatili su da savremena umetnost menja život. Pet godina nakon toga, to isto malo mesto zove umetnike na novi projekat, pa i mene" ("Vreme").
A zadatak umetnika je po njenom mišljenju sledeći:
"Jedini zadatak umetnika je da svako stanje stvari, svaku okolnost, permanentno dovodi u pitanje. To je veoma bolno. Umetnici mogu vrlo lagodno da žive u sistemu kulturne industrije, sistemu koji uključuje i hiljadu drugih sistema. Međutim, umetnik mora da pronađe temu i formu koja će kompleksne društvene odnose učiniti transparentnim i dovesti ih u pitanje" ("Dnevnik", 2010).
