KASAPIO JE ŽENE NAŽIVO, OPERISAO BEZ ANESTEZIJE: Uživao je da vrište u agoniji dok je vršio ginekološke eksperimente

Džejms Marion Sims često se opisuje kao "pionir ginekologije" iz perioda kada su pregledi reproduktivnih organa žena bili kontroverzni, no njegova praksa nosi teške moralne dileme. Uprkos svojoj reputaciji kao osnivač ginekologije, njegovi metodi su često ocenjeni kao izuzetno problematični. Njegova inovacija u razvoju medicinskih instrumenata i pristupa ginekologiji često izaziva nelagodu i zaprepaštenje.

Robinje su bili njegovi pacijenti

Sims je za svoja istraživanja koristio afričko-američke robinje kao pacijentkinje, a što je još kontroverznije, nije im pružao nikakvu anesteziju ili olakšanje od boli tokom procedura. Takav pristup je danas uznemirujući i neprihvatljiv. Istoričari, stručnjaci i svi zainteresovani za medicinsku etiku i dalje osuđuju način na koji je ovaj lekar zloupotrebljavao tela crnih žena za svoje eksperimente.

Sims je bio kritikovan i za vrijeme svog vremena zbog stavljanja eksperimentacije iznad pružanja terapijskog lečenja i zbog uzrokovane neopisive patnje. Očigledno je da su njegova uvjerenja o tome da crnci ne osećaju bol bazirala na rasističkim pretpostavkama. To nas podseća na važnost istorijskog konteksta i etičkog razvoja medicine kako bismo osigurali da se takvi postupci više nikada ne ponove.

Džejms Marion Sims se isticao u oblasti medicine u periodu kada je lečenje ženskih reproduktivnih organa bilo društveno nepristojno.

Džejms Marion Sims je stekao priznanje kao u hirurškom lečenju vezikovaginalnih fistula, čestog problema posle porođaja u 19. veku, gde se rascep između materice i bešike manifestovao bolom i nekontrolisanim curenjem urina.

Neki istoričari smatraju da je Sims bio prosto proizvod svog vremena i da su žene koje su patile od fistula verovatno bila spremne da učestvuju u njegovim eksperimentima, jer su težile za tretmanom.

Nažalost, nije zabeleženo kako su same žene doživljavale ove zahvate, jer je tada bila potrebna saglasnost njihovih vlasnika, koji su imali ekonomske koristi od njihovog oporavka, kako bi mogle dobiti medicinsku pomoć.

GINEKOLOG I Vlasnik robova

Rođen 1813. godine u okrugu Lancaster, Južna Karolina, Džejms Marion Sims je započeo svoju medicinsku karijeru u vreme kada medicinska obuka nije bila tako stroga kao danas.

Nakon praktikovanja u lekarskoj ordinaciji i prolaska tromesečnog kursa i godinu dana studiranja na medicinskom koledžu Džeferson, Sims je počeo svoju praksu u Lancasteru. Nakon što je izgubio svoja prva dva pacijenta, preselio se u Montgomeri, u Alabami, u potrazi za novim početkom.

U Montgomeriju je Sims stekao ugled među imućnim vlasnicima plantaža i lečio njihove robove. Prema profesorki medicinskih i humanističkih nauka na Univerzitetu Džordž Vašington, Vanesi Gembl, temelj Simsove prakse leži u trgovini robovima.

Sims je od prihoda izgradilo bolnicu sa osam soba u središtu trgovačkog okruga Montgomerija, dok se većina medicinskih pregleda vršila na plantažama. Ordinacija je korišćena samo za ozbiljne povrede i bolesti pacijenata.

U 19. veku, kao i većini lekara tog doba, Džejms Marion Sims nije bio naročito zainteresovan za lečenje ženskih bolesti, s obzirom da se ginekologija tada smatrala tabu temom.

Međutim, Sims je svoj put prema ginekologiji pronašao kroz neobičan događaj. Pomogao je pacijentkinji koja je doživela pad s konja i patila od bolova u karlici i leđima. Kako bi joj pomogao, shvatio je da je potrebno izvršiti pregled kroz vaginu. Postavio ju je u neobičan položaj, četvoronoške s glavom nagnutom napred, kako bi prstima ispitao unutarnje organe. Ovaj neobičan pregled bio je početak razvoja medicinskog instrumenta koji bi kasnije postao preteča modernog spekuluma.

Sims je otkrio da je pacijentkinja patila od vezikovaginalne fistule, stanja koje tada nije bilo lečivo. Tako je 1845. godine počeo eksperimentisati s hirurškim tehnikama za lečenje ovih fistula. Nažalost, svoje metode isprobavao je na afričko-američkim robinjama, koje su praktično privremeno postajale njegovo vlasništvo tokom lečenja.

Što se tiče dobrovoljnosti ovih tretmana, u samoj dokumentaciji nema podataka o tome jesu li žene pristale ili im je omogućeno da se predomisle, niti je postojalo detaljno obaveštenje o procedurama. Iz Simsove evidencije su poznata imena tri pacijentkinje sa fistulama: Lusi, Anarha i Betsi.

Prva pacijentkinja

Prva pacijentkinja koju je operisao bila je osamnaestogodišnja Lusi, koja se porodila nekoliko meseci pre pregleda i od tada nije mogla kontrolisati mokrenje. Tokom zahvata, pacijentkinje su bile potpuno gole i bile su postavljene u nezgodan položaj. Lusina operacija je bila izuzetno bolna, a čak i drugi lekari su prisustvovali i posmatrali zahvat. Prema Simsovim zapiscima, "Lusina agonija je bila neizdrživa." Nažalost, zbog komplikacija izazvanih operacijom, Lusi je doživela trovanje krvi i oporavila se tek nakon nekoliko meseci.

Simsove rane operacije nisu bile uspešne, ali nakon četiri godine eksperimentisanja i trideset operacija na sedamnaestogodišnjoj robinji Anarhi, uspeo je da "usavrši" svoju tehniku. Tada je počeo primenjivati anesteziju i na belkinjama, što je predstavljalo novost u medicini tog vremena.

Važno je napomenuti da Simsova odluka da ne daje anesteziju afričko-američkim pacijentkinjama nije bila nužno motivisana strahom od potencijalnih medicinskih komplikacija, već njegovim uverenjem da crnci i crnkinje ne doživljavaju bol na isti način kao belci.

Statue Simsu izazvale su protest

Džej Marion Sims godinama je slavljen kao pionir ginekologije u medicinskoj istoriji. Njegove statue su postavljene, između ostalog, u Central Parku u Njujorku, Državnom domu Južne Kalifornije i ispred njegove stare medicinske škole, Univerziteta Džeferson, u Filadelfiji.

Nakon nekoliko godina protesta, statua iz Filadelfija je premeštena u skladište, a statua u Central Parku je uklonjena 17. aprila 2018. godine.

Bonus video