Ita Rina je žudela za ovim Srbinom: U Holivudu je autograme potpisivao ćirilicom, a bolesne roditelje u Srbiji zaboravio

Kada je 1928. glumac Svetislav Ivan Petrović (1894–1962), koji je izgradio lepu međunarodnu karijeru, došao u posetu Beogradu, izazvao je pravu pometnju, gotovo histeriju u gradu. Beograđani su hitali da vide ovu „senzaciju”, najpopularniju zvezdu iz ovih krajeva.

Tadašnja štampa prenela je atmosferu sa dočeka: „Sa svih strana Beograda, kao rečna bujica, jurile su beogradske devojke da vide Svetislava Petrovića, gajeći u duši potajnu nadu da će se bar jedan njegov vatreni pogled zadržati na njima, na njihovim nakarminisanim usnicama, zaljubljenim očima. Novinari, okupljeni u jednom salonu, čekali su Svetislava Petrovića da siđe iz svojih odaja, gde je toga momenta posećivao sve svoje vreme na toaletu, kupanje, masažu, nežnu gimnastiku”.

Ugledavši ga, kako dalje prenose tadašnje „Novosti” (zabeleženo u knjizi Marka Babca: „Boško Tokin – novinar i pisac, prvi srpski estetičar, publicista i kritičar filma”, Matica srpska, N. Sad), masa se zatalasala, uzbudila, devojačka srca su zakucala, a grla se osušila od duševne senzacije. Sve devojke komentarisale su kako je divan, savršen, itd.

„Oduševljena gomila zamalo što ga nije zadavila svojim nadiranjem. Izgledalo je kao da u nastupu ljubavi želi da ga linčuje.”

Kralj Aleksandar Ujedinitelj ga je već pomenute 1928. odlikovao Ordenom Svetog Save 1. reda za doprinos popularizaciji filmske umetnosti. I pre same te svečanosti svaki trenutak njegovog boravka u otadžbini ukazivao je na neverovatnu slavu koju uživa.

U zemlju je došao u žutom "delažu" iz Nice vozeći pet dana drumovima Francuske, Švajcarske, Austrije i Mađarske. Ali u Novom Sadu, u kom su živeli tada njegovi roditelji koji su tada bili bolesni, nije mogao da predahne. Tačnije, nije uspeo ni do svoje kuće da se približi, jer su je bukvalno opkolili obožavatelji.

Autograme je u Holivudu potpisivao isključivo ćirilicom.

Svetislav Ivan Petrović školovao se u Novom Sadu, da bi u Budimpešti diplomirao Politehničku akademiju. Lepo je pevao, svirao je violinu i bavio se sportom. Kao plivač učestvovao je na Olimpijskim igrama u Stokholmu 1912. godine.

U prvom ovogodišnjem broju časopisa „Kinoteka”, tekst o ovom glumcu napisao je upravnik Arhiva Jugoslovenske kinoteke Aleksandar Saša Erdeljanović, koji podseća da Petrović 1919. odlazi u Beč gde ga za film angažuje mađarski reditelj u izgnanstvu Mihalj Kertes, kasnije u Americi nazvan Majkl Kertiz. Snimaju zajedno tri filma, od kojih je najpoznatiji „Dama sa suncokretom” iz 1920. godine.

Naš glumac potom igra u filmovima Bele Baloga, a sredinom dvadesetih godina 20. veka postaje internacionalna zvezda u francuskim filmovima „Gola žena” i „Sirena Morgana” režisera Leonsa Perea, a od američkih ostvarenja igra u ostvarenjima kod reditelja Reksa Ingrama u „Čarobnjaku” i „Alahovom vrtu”.

„Na prelazu u zvučno razdoblje jedan je od najtraženijih evropskih glumaca i potencijalna zamena za preminulog Rudolfa Valentina. Visok, markantan, lepog lica i sonornog glasa bio je idealan tumač aristokratskih likova, plemića, oficira, sveštenika i fatalnih ljubavnika, koje je predstavljao sa slovenskim šarmom. Iako je govorio više jezika, zbog problema sa engleskim akcentom početkom tridesetih godina prelazi u Nemačku, gde do Drugog svetskog rata igra u skoro 40 filmova veoma značajnih reditelja kakvi su bili Karel Lamač, Rihard Osvald, Fil Juci, Augusto Đenina i drugi”, navodi Erdeljanović.

Glumac igra i u jednoj od prvih koprodukcija u našoj zemlji „Princeza korala” Viktora Jansona, gde mu je partnerka Ita Rina. Ona je više puta za njega izjavljivala da je toliko lep da svaka žena koja kaže da ne čezne za njim, zapravo laže.

Partnerke ispred kamere bile su mu neke od najčuvenijih lepotica u svetu filma, poput Marlen Ditrih.

„Pošto je 1940. godine, očigledno pod pritiskom, snimio jedini propagandni film u karijeri, ’Neprijatelji’ u režiji Viktora Turžanskog, kojim je opravdana nemačka okupacija Poljske, vraća se u Mađarsku, gde provodi ceo rat nastupajući u filmovima s najpoznatijim zvezdama tog doba kao što su Pal Javor, Katalin Karadi, Marija Tašnadi Fekete i drugi. Najznačajniju rolu u to doba ipak pruža u antimilitarističkom delu Geze Radvanjija ’Evropa ne odgovara’ iz 1941”, naveo je Erdeljanović.

Prema njegovim rečima, Petrović po završetku rata napušta komunističku Mađarsku i odlazi u Nemačku, gde sledećih 15 godina nastupa u epizodnim ulogama, ali je i dalje jedan od najtraženijih glumaca na nemačkom govornom području.

Igrao je u oko stotinu filmova: i to u mađarskim, francuskim, nemačkim, američkim, španskim, čehoslovačkim, a poslednji koji je snimio bilo je američko „Putovanje” Anatola Litvaka iz 1957. godine.

U našoj sredini ovaj glumac skoro da je bio zaboravljen, a razlog za to, smatra Erdeljanović, valja tražiti i u njegovom posleratnom spikerskom radu u Minhenu, na Radiju Slobodna Evropa, što mu ovdašnja komunistička ideologija nikad nije oprostila.