Neponovljive ratnice

Simbol za snažne žene: Ko su bile Amazonke?

U praktično svim varijantama njihovog postojanja koje su se mogle sresti u istoriji, one su opisivane kao visoke, prelepe žene, pravilne telesne građe, smele, i neretko, svirepe naravi
Lifestyle
14:16h
Simbol za snažne žene: Ko su bile Amazonke?
Foto: Shutterstock

Većina žena koje se od malena poistovećuju sa likom Uspavane lepotice, a posle paradoksalno noćima ne spavaju upravo zbog bajki za "laku noć", ne zna da ova krhka heroina vodi poreklo od svog antipodavalkire Brunhilde. Iako je zaduženje ovih nordijskih nižih božanstava, bilo da jašući na krilatim konjima uz Odina, borce koji su časno i hrabro poginuli odvode u Valhalu, ili određuju ishod bitke, Brunhilda je jednom prilikom odlučila da zadatak izvrši po sopstvenom nahođenju, pa je Odin kaznio da se zaljubi u prvog muškarca kojeg vidi.

Prelepa Brunhilda je ovo zaista shvatila kao kaznu direktno od Boga, pa je preklinjala Odina da bude razumniji. Tako je on kaznu preinačio u osudu Brunhilde na san u dvorcu okruženim vatrom, i zaljubiljivanje u onoga ko je probudi, što je podrazumevalo hrabrog i samim tim dostojnog muškarca.

Horoskop keltskih druida: Kakvu ličnost vam je podarila vaša sveta biljka?

Nordijska mitologija

ni slučajno nije jedini izvor literature koji se bavio ženama ratnicama, naprotiv. Arapi, Kinezi, Berberi, Mikronežani, Aboridžini, Indijanci ili Irci samo su neki od naroda čije istorije poznaju kategoriju žena ratnika. Ipak, najupečatljiviji primer iz te tematike, koji je u međuvremenu postao čak i simbol za snažne žene, jesu Amazonke o kojima je legenda stara koliko i grčka književnost.

Čudesne žene iz Male Azije

Najveći broj izvora ovo žensko ratničko pleme smešta na obale reke Termodont, u Kapadokiji. Osim ove, kao postojbina Amazonki javlja se ogroman broj odrednica po svim kontinentima, i to hronološki gledano, uporedo sa otkrivanjem novih oblasti. Od priča o Kavkazu u V i IV veku pre nove ere, do podataka o amazonstvu na tlu Amerike, u Kolumbovim spisima u XV veku, nedoumice i nagađanja o zajednici žena u kojoj nipošto nema mesta muškarcima, kreću se u zaista velikom rasponu.

Horoskop drevnih Maja: Ima 19 znakova, saznajte njihova osnovna značenja!

U praktično svim varijantama njihovog postojanja koje su se mogle sresti u istoriji, one su opisivane kao visoke, prelepe žene, pravilne telesne građe, smele, i neretko, svirepe naravi. Praksa koju im mnogi pripisuju jeste spaljivanje desne dojke užarenim gvožđem, što je trebalo da olakša držanje luka i odapinjanje strele. Ovo je deo priče koji ostatak istoričara odbacuje pozivajući se na etimologiju njihovog imena.

Iako gorepomenutu praksu neki potkrepljuju derivacijom a+mazos, što znači bez dojki, oni se pozivaju na neka druga značenja, koja takođe imaju smisla: "pune grudi", "ne dira muškarce", kao i "majka šume" ili "majka meseca", što ukazuje na vezu sa obožavanjem mesečeve boginje Artemide, koja se smatra i njihovom zaštitnicom. Tome u prilog ide i mit o Artemidi koja je kao mala zatražila od oca Zevsa da ostane neudata, kako bi naoružana lukom i strelom mogla da obilazi šume u društvu svojih omiljenih srna i jelena.

U zavisnosti od prostorne lokalizacije Amazonki, varira i društveno uređenje koje im se pripisuje. Oko reke Termodont se pominje kraljevstvo, sa kraljicom na čelu, koja upravlja jakom, organizovanom vojskom čije su ratnice verne vladarki. Osim vojskom, kraljevstvo je raspolagalo i ministarstvima i sudstvom, kojima su takođe upravljale žene. Vlast se sticala nasleđem, sa majke na ćerku, ili, u varijantama priklonjenim verovanju da kraljica, zbog odbijanja da opšti sa muškarcima, nije imala potomke – selekcijom: biranjem najlepše, najjače i najsposobnije.

Seoska narodna verovanja: Životinje koje slute i donose nesreću!

Kada je reč o zvanično jačem polu, uslov koji su Amazonke morale da ispune da bi izrodile potomstvo, bio je da u boju ubiju jednog muškarca, i tek nakon toga su imale pravo da izgube nevinost, kada bi dobijale odsustvo iz vojske. Opštile su sa muškarcima iz susednih plemena, koji su dolazili jednom godišnje i ostajali po par meseci. Bila je izražena monoandrija, koja je podrazumevala održavanje istih veza. Ukoliko bi rodile muško dete, ono je raslo sa ocem, a ako je on biran nasumično – ubijano po rođenju, dok su devojčice od malena vaspitavane da se bore, jašu, rukuju oružjem ili veslaju.

Samo u pojedinim pričama pominje se zajednički život muškaraca u plemenima Amazonki, u kojima su oni bili potčinjeni i bez ikakve vlasti. Obavljali su poslove koji se u rečniku ostalih žena svrstavaju u ženske, pa tako čuvanje dece i održavanje kuće nisu bili u nadležnosti Amazonki. One su se za to vreme, osim ratovanjem, bavile i zemljoradnjom i izrađivanjem oružja, pa im tako, srednjevekovni autori pripisuju izum ratne sekire, a veruje se i da su bile bolje opremljene od većine svojih neprijatelja.

Dete amazonske kraljice Telestre i Aleksandra Makedonskog

Nažalost nikada nije rođeno, ali ovaj svet pamti i veće gubitke. Kako su se Amazonke ratovanjem najčešće borile za opstanak, ali i za prevlast nad susednim narodima, postoje predanja da su porobile mnoge narode i gradove. U tom kontekstu, pominje se njihovo ratovanje na strani Trojanaca, u toku kojeg se Tezej zaljubljuje u amazonsku kraljicu Hipolitu. Borba između Atinjana i Amazonki je u umetnosti ovekovečena i amazonomakijom, mermernim bereljifima poput onog u Partenonu ili skulpturama mauzoleja u Helikarnasu.

Mudra, ali teška odluka: Mit o orlu koji će vam promeniti život!

Neki od biografa Aleksandra Velikog pominju i kraljicu Telestru koja je u pratnji 300 devojaka posetila Aleksandra, a zatim i rodila njegovo dete, iako je bio nizak i mršav, ali njegovi ostali biografi poriču ovu tvrdnju, uključujući i Plutarha. U I veku pre nove ere, pominju se Amazonke iz Libije, što je tada podrazumevalo čitavu Severnu Afriku zapadno od Egipta. Prema legendi, državom sa ginokratskim uređenjem upravljala je kraljica Mirina, koja je sa 30.000 pešadijskih ratnica i 3.000 ratnica na konjima, kroz Egipat i Siriju stigla čak do Egejskog mora, usput savladavši na desetine muških vojski.

Muževni Skiti

Herodot govori o preživelim Amazonkama nakon rata sa Helenima: one su Azovskim morem dospele u zemlju Skita, naroda iranskog porekla, koje je došavši iz središnje Azije, osnovalo Skitsko kraljevstvo, na teritoriji današnje Ukrajine. Od prve ergele na koju su naišle, otele su konje i pljačkale okolna sela. Skiti su mislili da se radi o mladićima, ali su nakon jedne od borbi sa njima, kada im je u ruke palo nekoliko leševa Amazonki, shvatili da se radi o ženama. I to kakvim.

Superiorni Skiti su shvatili i to da žele da im ove žene rode decu, na šta su one pristale pod uslovom da zadrže svoje običaje. Posle toga, svi zajedno su naselili područje reke Don, a mešanjem Skita i Amazonki nastali su Sarmati. Arheološka istraživanja povećavaju verovatnost ove verzije priče, budući da grobovi naoružanih žena čine oko 25 odsto od ukupnog broja pronađenih grobova sarmatskih ratnika. Ovde se, prema verovanju arheologa Vere Kovalevskaje, krug zatvara.

Proročanstvo grčkih boginja: Šta vas čeka u ljubavi!

Naime, kada su skitski muškarci bili u ratu, njihove žene su morale same da se brinu za sebe, a kako su Skiti uspostavili skoro potpunu hegemoniju na Bliskom istoku, tokom tih 28 godina prilično su ratovali. Upravo tu je, vrlo moguće, izvorište priče o zajednici žena koje se same brane, a neretko i porađaju. Kako u nedostatku istorijskih izvora na scenu stupa arheologija, naučnici su se okrenuli daljem iskopavanju grobova. Međutim, opet se formirao čitav dijapazon različitih tumačenja, koja se kreću od toga da je oružije u ženskim grobovima pripadalo njihovim postradalim muževima, do toga da je pronađeno oružje nedvosmislen znak ženske dominacije u ovim zajednicama.

Prema tome, jedino što su arheološka istraživanja pokazala jeste to da formiranje ovih stavova zavisi od ideološke opredeljenosti samih autora. Sa druge strane, brojniji su grobovi u kojima je pronađen samo nakit i kozmetički pribor, što znači da ovakav odnos govori da se jedan deo žena jeste našao u ulozi ratnika, što u odbrambenim ratovima, što u odsustvu muškaraca, ali da se nije radilo o zajednici koja je u potpunosi funkcionisala kao amazonska. Dakle, sarmatske žene u periodu između VI i II veka pre nove ere, jesu bile ratnice, ali to je jedino po čemu se način njihovog života može povezati sa mitskim Amazonkama, pa ih ne treba poistovećivati.To, međutim, ne znači da Amazonke nisu postojale.

Proročanstvo tibetanskih monaha otkriva: Kakva sudbina čeka našu planetu!

Kada iz Meksika i Perua više nisu imali šta da otmu, španski osvajači su se ustremili na srce južnoameričkog kontinenta, inspirisani pričama o skrivenoj civilizaciji koja raspolaže impozantnim zalihama zlata, koje čuva rasa žena ratnica, poznatijih kao Amazonke. Početkom XIV veka, neki od Španaca su uspeli da se probiju do središta kontinenta, gde ih je napala grupa Indijanaca predvođena ženskim kapetanima, za koje su verovali da su čuvene Amazonke, iako je verovatnije da su to bile lojalne žene koje su zajedno sa svojim saplemenicima branile sela od pljačkaških hordi.

Bez obzira na gomilu protivurečnih ili nepotpunih izvora koji dovode u pitanje to da li se može reći da su Amazonke postojale van granica mitologije, praktično je neverovatno da nikada, u ljudskoj istoriji, nije postojala makar grupa žena koja je sticajem okolnosti samostalno živela. Da li priča o Amazonkama ima uporište u nekom ginekokratskom teksperimentu, u vidu formiranja zajednice žena koje su bežale od muževa tirana, ili selu u kojem su svi muškarci poginuli u ratu, pa žene shvatile da su uz njih svašta naučile, reliktu stvarnog perioda čovečanstva, ili projekciji potčinjenosti žena patrijarhatu, tek – ona je više od mita.

Pratite Stil magazin na facebook:
https://www.facebook.com/Stil.kurir.rs