Pre osam decenija, 9. oktobra 1934, u Marseju, Francuska, ubijen je kralj Jugoslavije Aleksandar I Karađorđević, tvorac jugoslovenske države.
Atentat u kojem je ubijen i šef francuske diplomatije, član francuske "akademije besmrtnih" Luj Bartu, izveli su hrvatski teroristi ustaše i pripadnici probugarske organizacije VMRO (Vnatrešna Makedonska Revolucionerna Organizacija), uz nesumnjivu podršku Musolinijeve Italije. Dalja pozadina ovog zločina nije nikada potpuno rasvetljena, i postoji više čak oprečnih teorija.
Neposredni izvršilac je bio pripadnik VMRO Vlado (Veličko) Georgijev Kerin, s nadimkom Černozemski uz pomoć trojice pripadnika ustaškog pokreta.
Aleksandar je rođen 16. decembra 1888. godine u Cetinju, kao drugo dete kneza Petra Karađorđevića, potonjeg kralja Srbije i Kraljevine SHS, i Zorke Petrović Njegoš. Školovao se u Ženevi, u vojnoj školi u Petrogradu, Rusija, a potom u Beogradu. Pošto u se Karađorđevići vratili na presto Srbije posle Majkog prevrata 1903. Aleksandar Karađorđević postao je prestolonaslednik 1909. nakon što se njegov stariji brat Đorđe povukao.
Aleksandar i Marija imali su tri sina Petra, Tomislava i Andreja. Bio je jedan od tvoraca Male Antante, regionalnog vojnog saveza između Čehoslovačke, Rumunije i Kraljevine SHS, odnosno Jugoslavije.
U spoljnoj politici, oslanjao se na savez s Francuskom, i osim Male Antantne bio je tvorac i Balkanskog pakta. Jedna od ključnih postavki njegove politike bila je "Balkan - balkanskim narodima", s tezom da je to jedni način da se stvori zona mira i stabilnosti.
Kraljevina Jugoslavija.Atentatu na Kralja Aleksandra u Marselju prethodila su dva pokušaja, prvi 1921. godine, u Beogradu koji su organizovali komunisti, atentator je bio Spasoje Stejić. Dok su pokušaj atentata na kralja Aleksandra pripadnici hrvatskog ustaškog pokreta, izveli 17. decembra 1933. godine, u Zagrebu.
Oktobra 1934. Kralj Aleksandar Karađorđević došao je u Francusku u zvaničnu državnu posetu. Na ulicama Marselja dočekalo ga oko 100.000 ljudi. Atentator Černozemski je, glumeći oduševljenje skandirao kralju na francuskom, a potom je iz buketa kojim je mahao izvadio revolver i ispalio više hitaca.
Smrtno ranjeni Kralj Aleksandar ubrzo je izdahnuo, nekoliko sati potom preminuo je i ministar Lui Bartu, dok je ranjeni general Žozef Žorž preživeo. Kako je tadašnja štampa pisala poslednje reči koje je Kralj Aleksandar izgovorio bile su: "Cuvajte mi Jugoslaviju“.
Masa je linčovala atentatora kojeg je policija prethodno uspela da rani, i on je ubrzo preminuo. Francuska policija je uhapsila trojicu zaverenika-atentatora Zvonimira Pospišila, Ivu Rajića i Miju Kralja, hrvatske ustaše.
Kralj Aleksandar sahranjen je 18. oktobra u porodičnoj grobnici Karađorđevića na Oplencu, uz pripadajuće najviše državne i vojne počasti, i prisustvo predstavnika gotovo svih evropskih država, dvorova i vlada, uključujući i ratne protivnike.
Pošto je najstariji sin Kralja Aleksandra Petar II bio maloletan, vlast je preuzelo tročlano namesništvo, koje su činili knez Pavle Karađorđević, dr Ivo Perović i dr Radenko Stanković. Namesništvo je zbačeno s vlasti Vojnim udarom 27. marta 1941. godine, a ubrzo potom usledio je napad nacističke Nemačke na Kraljevinu Jugoslaviju. U napadu su učestvovale osim Nemačke i Italija, Bugarska, Mađarska.
